Paciènci-di-mouine
Rumex patientia
Polygonaceae
Àutri noum : Fueio-aigro, Paciènci.
Noms en français : Oseille-épinard, Patience des moines.
Descripcioun :La paciènci-di-mouine, o peréu noumado fueio-aigro, s'atrobo pu gaire, alor qu'èro proun cultivado à passa tèms. Trachis en group proche d'oustau o dins d'ùnis ermas. Se recounèis à si gràndi fueio en lanço, en couor à la baso e pounchudo. L'enflourejado èi fournido, pourtado pèr de ramo drecho.
Usanço :La paciènci es uno planto que s'adoubo en tian o en meleto coume d'espinarc-fèr o sangàri. Pamens fau pas trop n'en manja malodi l'acide óussali. La racino èi vertuouso contro li mau de péu (en emplastre), recouneigudo coume tounico e contro lou quiéu tapa.
Port : Grando erbo
Taio : 0,6 à 2 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rumex
Famiho : Polygonaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : 3
Ø (o loungour) flour : 4 à 8 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
- Routo
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éuropo-Sud-Ouèst
Ref. sc. : Rumex patientia L., 1753
Frais
Fraxinus excelsior
Oleaceae
Àutri noum : Frau, Fraich, Fraiche, Fraisse, Frais-mascle.
Nom en français : Frêne commun.
Descripcioun :Lou frais es un aubre de mountagno que trachis dins li relarg umide en terro prefoundo. Se recounèis à si bourroun negre e óupousa, à si fueio coumpausado de 5 à 11 fueioun denta e pounchu, e peréu à soun fru que ié dison "lengo d'aucèu".
Usanço :Emé la ligno de frais se fai li manche d'óutis. Li fueio (e li fru) soun couneigudo pèr lucha contro lou mau-d'os e ajuda à pissa. Faire bouli uno pougnado, pièi après infusioun, béure emé de jus de limoun. Dins d'ùni endré, li jóuini fru soun manja après èstre esta bouli dous cop. En Franço s'adoubo uno bevendo, la freineto, emé li fueio cuberto de melado (producho pèr li nieroun).
Port : Aubre
Taio : 5 à 30 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Fraxinus
Famiho : Oleaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 à 5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Baragno
- Ribiero
- Fourèst de gaudre
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Fraxinus excelsior L., 1753